البته برای زنان پیامبر به جهت موقعیت اجتماعی آنان شدیدتر است. و باید توجه داشت که سخن گفتن از ورای حجاب به معنای حبس زنان در خانه نیست و همچنین مربوط به پوشش به معنای نوع لباس هم نمیباشد بلکه یک سنت خانوادگی را بیان میدارد که مردان وارد جایگاه زنان نشوند. و اگر خواستهای از آنان داشتند از پشت دیوار تقاضا کنند.{ 9}
به تعبیر دیگر در مکانی که زنان زندگی میکنند و به طور طبیعی پوشش رسمی به تن ندارند نباید سرزده وارد شد، بلکه باید از پشت در یا دیورا با آنان ارتباط برقرار کرد. بلی اگر لباس و پوشش رسمی به تن کنند و از آن مکان بیرون آیند، دیگر منعی در کار نیست. لذا صحابة پیامبر از زنان وی مسأله میپرسیدند و پیامبر زنانش را در جنگها همراه خویش میبرد و...اینها همه شاهد است که مقصود از پرسش از ورای حجاب چیست؟
آیة دوم، آیة خمار (نور(24): 31) بود. شبهه این است که خداوند در این آیه، فارقی میان زنان مؤمن و غیر مؤمن بیان کرده است و این، در دورههای مختلف متغیر است و ثابت نیست.
در پاسخ باید گفت این آیه در آغاز، زنان را فرمان میدهد که از نگاه خود بکاهند، پاکدامن باشند و زینتهای غیرآشکار را بپوشانند و خمار را بر گردن و بالای سینه رها کنند. همانگونه که مشابه این دستورها به مردان داده شد، که از نگاه خود بکاهند و پاکدامنی پیشه کنند. با این سیاق، آیه درصدد تعدیل عرف نیست، بلکه فرمانی است به مردان و زنان در خود نگهداری و پاکدامنی. البته نسبت به زنان دو دستور ویژه هم صادر شده یکی پوشیدن زینتهای پنهان و دیگری کیفیت برسر انداختن خمار.
آیة سوم، آیة جلباب (احزاب(33): 59) است. عشماوی معتقد است این آیه میخواهد تمایزی میان کنیزان و زنان آزاده برقرار کند و امروز بردهداری از میان رفته، پس موضوع حکم منتفی است. وی در این جهت به تعدیل ذیل آیه استناد میکند.
حق آن است که آیه، تفسیری دیگر نیز دارد که با اصول قرآنی سازگار است.[10] زیرا طبق تفسیر پیش گفته، زنان آزاد باید خود را بپوشانند تا مورد اذیت قرار نگیرند و مفهومش ان است که اگر کنیزان مورد اذیت فرار گیرند معنی در میان نیست. با این که اذیت و آزار نسبت به کنیز و آزاده ناروا است و تفاوتی در میان نیست، اما تفسیر دیگری که از آیه میشود، این است که زنان پیامبر و زنان مؤمن خود را بپوشانند تا از این طریق به عنوان زنانی نجیب و عفیف شناخته شوند و بیماردلان به آنان طمع نکنند. بنابراین در این فراز، قاعدهای کلی بیان شده که زن مسلمان چنان رفت و آمد کند که علایم وقار و عفاف از او هویدا باشد. در این جاست که ضرورت حجاب خود را مینمایاند.
تا این جا نقدهایی که وی بر آیات وارد ساخته بود پاسخ گفتیم، اما باید گفت به جز اینها آیات دیگری نیز بر حجاب دلالت دارد.
1